Nederlandstalige vrijmetselarij in al haar kleurrijke verscheidenheid: dat is waar Thoth voor staat. In het tweemaandelijkse maçonniek culturele magazine van de stichting Ritus en Tempelbouw behandelt een keur aan auteurs uit Nederland en Vlaanderen op inspirerende, vrijmoedige, deskundige en vernieuwende wijze een veelheid aan onderwerpen die vrijmetselaren, broeders én zusters, van deze tijd ter harte gaan.

Wie met betrokkenheid en optimisme mee wil bouwen aan een verlichte toekomst vindt Thoth aan zijn en haar zijde. In jaarlijks zes afleveringen thuisbezorgd. 

Zijn we op weg naar het einde? Gaat de wereld aan het kwaad ten onder? Het steeds complexer geworden organisme van menselijke cultuur vertoont kwalen die niet met een handgeschreven recept voor oude medicijnen verholpen zijn. Gekoesterde tradities vragen om transformatie. Transitie gaat gepaard met groeipijn. Een uitdaging voor ieder die gelooft in de toekomst, zéker voor vrijmetselaren. Want is de loge niet bedoeld als lichtbron voor mens en maatschappij?

In het meest recente nummer van Thoth wordt met een veelkleurig palet aan inzichten door geïnspireerde auteurs een panorama geschilderd van de stand van zaken in de maçonnieke cultuur, met perspectivische lijnen naar een toekomst waarin de eerbiedwaardige rituelen en symbolen van de loge nieuwe relevantie verkrijgen.

Uit Thoth 2025-6: 

Krachtig wapen

“De grove simplificatie van mensen tot stemvee doet kiezers schromelijk tekort. Altijd weer stijgen mensen uit boven stereotypen en karikaturen, vaak opgetild door kunst. Een paar weken geleden werd in Maastricht de Gouden Zwaan voor een compleet choreografisch oeuvre uitgereikt aan dansgezelschap Club Guy & Roni. In hun dankwoord noemden artistiek leiders Guy Weizman en Roni Haver “de empathische kracht van kunst het krachtigste wapen tegen geweld.” Ze droegen hun prijs op aan “allen die met ons vechten voor leven en liefde in plaats van haat en dood”.

(Willem Verstraaten: ‘Herfsttij der Verlichting’ – cursief) 

‘Gedenk te sterven’

“Hoewel er in het maçonnieke jargon gesproken wordt over onder andere een ‘laatste reis’ en over een ‘Eeuwig Oosten’, onthoudt de vrijmetselarij zich van leerstellingen ten aanzien van goden en een hiernamaals. (…) Wél echter is er het onmiskenbare ‘memento mori’ aanwezig, te beginnen voorafgaand aan de aanneming tot vrijmetselaar, in de Donkere Kamer. Het is de waarschuwing aan de kandidaat om zich bewust te zijn van het aardse leven, zich te realiseren dat dit tijdelijk van aard is en dat de Arbeid die hem wacht geen uitstel duldt.”

(Fred Corpeleijn: ‘De laatste reis – Het raadsel van het sterven’)

Vrije wil?

“Met name onder hersenonderzoekers is de opvatting populair dat ‘vrije wil’ niets anders is dan volledig causaal bepaalde elektrische en chemische processen in de hersenen, waarop we geen enkele invloed hebben, al lijkt dat wel zo. Als we deze opvatting naar de letter nemen, is er dus ook niet zoiets als ‘geweten’, en kunnen we de mens en zijn samenleving als volstrekt

amoreel (wat nog iets anders is dan immoreel) beschouwen. Deze opvatting past heel goed in deze postmoderne tijd, met zijn ver doorgevoerde individualisme.”

(Erik van Praag: ‘Unde Malum? – Het kwaad in vier wereldbeelden’)

Broederlijke vriendschap

“Vrijmetselarij verenigt mensen die bereid zijn over hun verschillende opinies heen te stappen, zij zijn bereid wat zij van hun medebroeders en -zusters horen te verwerken. In tijden van chaos zijn zij elkaars steun door de standvastigheid in wat zij delen: hun broederlijke vriendschap. Door de chaos buiten de tempel te houden kunnen zij arbeiden aan ideeën voor een toekomst die niemand kent.”

(Jef Asselbergh: ‘Is het einde nabij?’ – cursief)

Moreel handelen

“Wat Tolstoj in zijn boek goed heeft weergegeven door het bestuderen van de

maçonnieke archieven is dat )…) de mens niet innerlijk kan groeien door oppervlakkige wekelijkse reflectie op ritualistiek en symboliek, maar dat

groei alleen kan voortkomen uit innerlijke ‘arbeid’ en praktisch moreel handelen tegenover de naaste.”

(Ton de Kok: ‘Oorlog en Vrede – Tolstoj en de vrijmetselarij’)

Samenspraak

“Het belangrijkste doel van de maçonnieke methode is de zelf-ontwikkeling van de betrokkene. Met als belangrijkste middel de ‘comparitie’: de samenspraak tussen vrijmetselaren in hun zoektocht naar persoonlijke antwoorden op de levensvragen. Die samenspraak vergt niet alleen een training/leerschool (in o.a. het formuleren van vragen en het luisteren

naar en wegen van antwoorden van anderen). Maar ook een training in een aantal voorwaarden scheppende technieken (rust, beslotenheid,

concentratie, ritueel gedrag).”

(Jan den Ouden: ‘Avondrood der opperwezens – Wereldwijd proces van secularisatie’)